WAKACJE TO BĘDĄ NA EMERYTURZE – NAUCZYCIEL NA WAKACJACH cz.1

Pa­ni Jo­lan­ta Bie­niek pra­cu­je w Ze­spo­le Sz­kol­no­-Przedsz­kol­nym w Żer­ni­cy. Z pa­sją po­ma­ga w roz­wo­ju naj­młod­szym uczniom. Na­le­ży do na­uczy­cie­li, któ­rym „się chce”. Ja­ko że do­sko­na­li nie­usta­ją­co swój warsz­tat, moż­na ją spo­tkać na naj­waż­niej­szych kon­fe­ren­cjach. Jed­na z nich od­by­ła się na po­cząt­ku wa­ka­cji, na­sza roz­mo­wa bę­dzie więc peł­na jesz­cze spraw za­wo­do­wych. Moż­li­we też, że na­uczy­cie­le tak po pro­stu ma­ją – w cza­sie urlo­pu cią­gle my­ślą o szko­le.

Roz­po­czę­ła pa­ni wa­ka­cje udzia­łem w kon­fe­ren­cji dla na­uczy­cie­li In­spi­ra­cje 2015. Z jed­nej stro­ny to świet­na oka­zja do zo­ba­cze­nia cze­goś no­we­go, do do­sko­na­le­nia warsz­ta­tu, ale z dru­giej – to jed­nak urlop, trze­ba od­po­czy­wać! Skąd pa­ni czer­pie ener­gię?

Wa­ka­cje... Za­baw­ne, mo­gła­bym po­wie­dzieć, że ucie­kłam z kon­fe­ren­cji ple­nar­nej w swo­jej szko­le na kon­fe­ren­cję do War­sza­wy. Tyl­ko że ta uciecz­ka nie by­ła ta­ka pro­sta. Nau­czy­cie­li chcą­cych wziąć udział w tej kon­fe­ren­cji jest du­żo wię­cej niż miejsc, wca­le nie by­ło tak ła­two tam się do­stać. Ta­kich za­pa­leń­ców jak ja by­ło oko­ło trzy­stu. Nie by­łam osa­mot­nio­nym na­uczy­cie­lem na kon­fe­ren­cji pod­czas wa­ka­cji.

Skąd ener­gia? Da­ła mi ją myśl o spo­tka­niu się z gru­pą na­uczy­cie­li, któ­rzy ko­cha­ją swo­ją pra­cę, a przede wszyst­kim dzie­ci, z któ­ry­mi pra­cu­ją. Su­per­bel­frzy Mi­ni, bo głów­nie o nich my­ślę, to fan­ta­stycz­ni lu­dzie, z któ­rych ener­gia wręcz ema­nu­je. Po­ra­zi­li mnie nią w mar­cu, na po­dob­nej kon­fe­ren­cji z cy­klu In­spi­ra­cje 2015. Trzy­ma mnie to do dzi­siaj. Ta  at­mos­fe­ra, cu­do…

Cze­go się pa­ni do­wie­dzia­ła, co „w­zię­ła” dla sie­bie? Z ja­ki­mi re­flek­sja­mi wy­jeż­dża­ła pa­ni z War­sza­wy?

Kon­fe­ren­cja ko­lej­ny raz speł­ni­ła mo­je ocze­ki­wa­nia. Cho­ciaż... dwa dni to za krót­ko. Mo­gła­by tr­wać dłu­żej, bo to naj­bar­dziej war­to­ścio­wa for­ma kon­fe­ren­cji. Pro­wa­dzą ją prak­ty­cy, nie mó­wią o teo­rii czy o tym, cze­go moż­na spró­bo­wać. Mó­wią o tym, co ro­bią, jak ro­bią, ja­kie to da­je efek­ty, jak roz­wią­zu­ją co­dzien­ne pro­ble­my, po­ka­zu­ją to na kon­kret­nych przy­kła­dach. Żad­ne­go wo­do­lej­stwa, tyl­ko co­dzien­na, cie­ka­wa cho­ciaż cięż­ka pra­ca i jej efek­ty.

Za­fa­scy­no­wa­ła mnie pra­ca z róż­ny­mi apli­ka­cja­mi na ta­ble­ty, uni­wer­sal­ność ko­dów QR, za­sto­so­wa­nie ko­stek do gry, pa­cek na mu­chy... oj, mo­gła­bym tak wy­mie­niać i wy­mie­niać. Zresz­tą część z tych roz­wią­zań za­sto­so­wa­łam już po mar­co­wej kon­fe­ren­cji. Ba­wi­ły się i dzie­cia­ki, i ja.

Oczy­wi­ście po­ja­wia­ły się rów­nież te­ma­ty trud­niej­sze, do prze­my­śleń. Ja­ko na­uczy­ciel­ka edu­ka­cji wcze­snosz­kol­nej mar­twię się już dzi­siaj, jak mo­je dzie­ci przej­dą za rok do czwar­tej kla­sy, jak się do­sto­su­ją. Za­sta­na­wiam się, jak to zro­bię, ja­kie dzia­ła­nia po­dej­mę, że­by by­ło im ła­twiej, że­by nie utra­ci­li tej pa­sji, któ­rą ma­ja te­raz.

Pa­mię­tam, że te oba­wy wy­ra­ża­ło wie­lu na­uczy­cie­li na kon­fe­ren­cji mar­co­wej, tej dla edu­ka­cji wcze­snosz­kol­nej. Te­raz by­ła oka­zja, że­by się spo­tkać wła­śnie z ty­mi na­uczy­cie­la­mi, któ­rzy „przej­mu­ją” wa­szych uczniów. Czy tro­chę pa­nią uspo­ko­iło ich po­dej­ście?

To, co po­ka­za­li na­uczy­cie­le klas IV–VI, utwier­dzi­ło mnie w prze­ko­na­niu, że mo­że się udać, ale oba­wa po­zo­sta­ła. Czę­ścio­wo pro­blem le­ży w pro­gra­mach re­ali­zo­wa­nych na stu­diach. Nau­czy­cie­le edu­ka­cji wcze­snosz­kol­nej są przy­go­to­wy­wa­ni do na­ucza­nia dzie­ci młod­szych. Mie­li­śmy me­to­dy­kę wy­cho­wa­nia przed­szkol­ne­go, a i tak są wśród nas ta­cy, któ­rzy oba­wia­ją się pra­cy z sze­ścio­lat­ka­mi. Na­to­miast na­uczy­cie­le „przed­mio­tow­cy” nie zna­ją me­tod pra­cy z ma­lu­cha­mi. Za­my­ka­ją się ze swo­imi wy­ma­ga­nia­mi i pod­sta­wą pro­gra­mo­wą w 45 mi­nu­tach i już. W tym ro­ku do­sta­ną dzie­ci rocz­ni­ko­wo młod­sze, z któ­ry­mi po­win­no się pra­co­wać ina­czej. Po­zo­sta­je mi tyl­ko wie­rzyć, że dzię­ki ta­kim kon­fe­ren­cjom, przez ob­ser­wo­wa­nie za­jęć ko­le­ża­nek z klas młod­szych, na­uczy­cie­le klas IV–VI i wy­żej zmie­nią swo­je me­tody pra­cy przy­naj­mniej w okre­sie adapta­cyjnym, któ­ry we­dług mnie po­wi­nien tr­wać mi­ni­mum pół ro­ku. Na sierp­nio­wą kon­fe­ren­cję w mo­jej szko­le bę­dę chcia­ła przy­go­to­wać krót­ką pre­zen­ta­cję z „In­spi­ra­cji” i prze­ka­zać róż­ne cie­ka­we po­my­sły z na­dzie­ją, że po­zy­tyw­ne, a jed­no­cze­śnie tro­chę in­ne po­dej­ście do czwar­to­kla­si­stów za­kieł­ku­je w mo­ich ko­le­żan­kach i uda się wspól­nie coś kon­struk­tyw­ne­go wypra­co­wać.

In­ny te­mat, któ­ry zwró­cił mo­ją uwa­gę, to oce­nia­nie opi­so­we. Je­stem ca­łym ser­cem ZA. Wy­rzu­ci­ła­bym na­sze stop­nie już dzi­siaj. Do szko­ły śred­niej włącz­nie. Od­no­szę wra­że­nie, że nie­ste­ty na­sza szko­ła oce­nia to, cze­go uczeń nie po­tra­fi. O prze­pra­szam – po­praw­ka: nie od­no­szę wra­że­nia, tak w szko­le jest. A po­win­ni­śmy dzie­ciom po­ka­zy­wać, w czym są do­bre, co po­win­ny jesz­cze po­pra­wić, nad czym po­pra­co­wać, że­by by­ły jesz­cze lep­sze. Wku­rza­my się na dy­rek­to­rów, któ­rzy nas nie doce­niają, a ro­bi­my to sa­mo w sto­sun­ku do dzie­cia­ków. Przy­kre. 

Prze­pra­szam, o czym roz­ma­wia­my? O wa­ka­cjach? A skoń­czy­ło się jak zwy­kle…

To te­raz pro­szę po­wie­dzieć, jak lu­bi pa­ni od­po­czy­wać i co pa­ni pla­nu­je na wa­ka­cje.

Ko­cham ci­szę i spo­kój. W cią­gu ro­ku szkol­ne­go na­uczy­ciel jest cią­gle oce­nia­ny i naj­czę­ściej kry­ty­ko­wa­ny przez dy­rek­to­ra, przez ro­dzi­ców (dziad­ków, cio­cie, wuj­ków), w star­szych kla­sach do­dat­ko­wo przez uczniów, na ko­niec przez ro­dzi­nę i sa­me­go sie­bie. Więc ucie­kam od te­go. Za­szy­wam się w mo­im ta­jem­nym miej­scu, bio­rę ze­staw ksią­żek ty­pu: TIK w na­ucza­niu wcze­snosz­kol­nym,  oce­na roz­wi­ja­ją­ca w kla­sach I–III, od­kryj moc­ne stro­ny swo­je­go dziec­ka...

Fa­scy­nu­ją­ca li­te­ra­tu­ra re­lak­sa­cyj­na…

… do­pa­ko­wu­ję ta­blet z ap­p­ka­mi po­zna­ny­mi na „In­spi­ra­cja­ch”, oczy­wi­ście In­ter­net z do­stę­pem do Su­per­bel­frów i wy­jeż­dżam. Na ca­łe szczę­ście pa­ku­ję też na tyl­ne sie­dze­nie mo­ją uko­cha­ną sucz­kę, któ­ra w no­sie ma mo­je am­bit­ne za­ło­że­nia i or­ga­ni­zu­je mi dzień, wy­cią­ga­jąc mnie do la­su i nad rze­kę, do­ma­ga­jąc się co­dzien­ne­go tre­nin­gu. Ma szczę­ście, że ko­cham zbie­rać grzy­by (praw­da jest ta­ka, że przede wszyst­kim ją ko­cham bez­gra­nicz­nie), więc ro­bi­my ob­chód na­szych grzy­bo­wych miejsc z obo­wiąz­ko­wą ką­pie­lą w rze­ce.

    Pa­ni Jo­lan­ta z uko­cha­ną sucz­ką

Po­wiem praw­dę, je­stem nie­szczę­śli­wa, je­śli mu­szę się tam odzy­wać do ko­go­kol­wiek. Na­wet do skle­pu ja­dę, kie­dy już napraw­dę mu­szę. Mie­siąc bez lu­dzi, bez te­le­wi­zo­ra, hm… bez mę­ża, z ko­cha­ją­cym czwo­ro­no­giem po­zwa­la się po­zbie­rać, zre­ge­ne­ro­wać, a mo­że na­wet za­tę­sk­nić. Po­trze­bu­ję ci­szy. Swo­ją dro­gą, wie­le osób, któ­re przy­cho­dzą do szko­ły w cza­sie prze­rwy, mó­wi, że nie wy­trzy­ma­ło­by w tym ha­ła­sie. Mo­że na­sze mi­ni­ster­stwo spraw­dzi­ło­by po­ziom ha­ła­su, w któ­rym pra­cu­ją na­uczy­cie­le?

Jak pod­su­mo­wa­ła­by pa­ni rok szkol­ny?

Po­zwo­lę so­bie oce­nić tyl­ko z punk­tu na­uczy­cie­la, nie pra­cow­ni­ka. Mam świet­ną kla­sę i wspa­nia­łych ro­dzi­ców mo­ich uczniów. Uda­ło mi się wpro­wa­dzić wie­le cie­ka­wych po­my­słów, któ­ry­mi za­in­spi­ro­wa­łam swo­je dzie­ci. Pra­cu­ją fan­ta­stycz­nie, od­no­szą suk­ce­sy w kon­kur­sach ogól­no­pol­skich, w któ­rych bio­rą udział z chę­ci za­ba­wy i spraw­dze­nia się. Mam dzie­ci z orze­cze­nia­mi i opi­nia­mi, któ­re mi­mo trud­no­ści i ogra­ni­czeń lu­bią cho­dzić do szko­ły, nie uni­ka­ją jej. Któ­re się w szko­le re­ali­zu­ją. Któ­re lu­bią pra­co­wać w gru­pie. Mam też dzie­ci wy­bit­ne zdol­ne i mam na­dzie­ję, że uda­ło mi się sta­nąć na wy­so­ko­ści za­da­nia i prze­pro­wa­dzić je przez ten rok prak­tycz­nie in­dy­wi­du­al­nym to­kiem na­ucza­nia, tak by czu­ły, że to nie są stra­co­ne go­dzi­ny. Mo­je dzie­ci pra­cu­ją w gru­pie, pre­zen­tu­ją sie­bie i swo­ją pra­cę, to jest dla mnie naj­waż­niej­sze. To jest mój ma­leń­ki, pry­wat­ny suk­ces. 

Naj­pięk­niej­sza by­ła dla mnie chwi­la, gdy po dłu­giej nie­obec­no­ści wró­ci­łam do szko­ły i dzie­ci au­ten­tycz­nie się ucie­szy­ły, tę­sk­ni­ły, to do­da­je skrzy­deł. Na­to­miast dzię­ki ro­dzi­com mo­głam pro­wa­dzić za­ję­cia z ta­ble­ta­mi, za­ło­żyć kla­so­we­go blo­ga i zro­bić pa­rę in­nych faj­nych rze­czy. Bar­dzo im za to dzię­ku­ję.

No wła­śnie, jak ro­dzi­ce za­re­ago­wa­li na kla­so­we­go blo­ga? Czy są ta­cy, któ­rzy od­wie­dza­ją go już re­gu­lar­nie?

Z blo­giem to nie by­ła pro­sta spra­wa. Doj­rze­wa­li­śmy do nie­go pół­to­ra ro­ku. W pierw­szej kla­sie za­pro­po­no­wa­łam za­ło­że­nie i pro­wa­dze­nie tej for­my kla­so­wej kro­ni­ki, ale ro­dzi­ce nie by­li za­in­te­re­so­wa­ni. Nie czu­łam żad­nej apro­ba­ty. Ale ta myśl ca­ły czas we mnie doj­rze­wa­ła. Po wio­sen­nej kon­fe­ren­cji, kie­dy wzbo­ga­ci­łam i zmo­dy­fi­ko­wa­łam swój warsz­tat pra­cy, kie­dy wi­dzia­łam do­dat­ko­wy wy­si­łek dzie­ci i ich za­do­wo­le­nie z osią­ga­nych efek­tów, po­sta­no­wi­łam po­now­nie zwró­cić się z tym po­my­słem do ro­dzi­ców. Tym ra­zem fakt, że bę­dą mo­gli zo­ba­czyć, jak ich dzie­ci pra­cu­ją, że bę­dą mie­li do­stęp do bie­żą­cych in­for­ma­cji, do zdjęć i fil­mi­ków oka­zał się prze­ko­nu­ją­cy i przy­niósł po­zy­tyw­ny sku­tek. Tyl­ko je­den ro­dzic nie wy­ra­ził zgo­dy na pu­bli­ka­cję wi­ze­run­ku dziec­ka, więc sza­nu­jąc je­go wo­lę, nie po­ka­zu­ję te­go dziec­ka na­wet na zdję­ciach gru­po­wych, cho­ciaż cza­sa­mi wrzu­cam je­go pra­ce. To jest do zro­bie­nia. Po­sta­no­wi­łam rów­nież uzu­peł­nić wy­da­rze­nia kla­so­we o po­przed­ni rok szkol­ny w mia­rę po­sia­da­nych ma­te­ria­łów. Pod­czas trzech mie­się­cy sys­te­ma­tycz­ne­go pro­wa­dze­nia tej spe­cy­ficz­nej kro­ni­ki otrzy­ma­łam in­for­ma­cje zwrot­ne od ro­dzi­ców. Mó­wią, że jest faj­nie, że ścią­ga­ją zdję­cia. Naj­więk­szą ra­dość jed­nak spra­wi­łam dzie­ciakom, któ­re spon­ta­nicz­nie re­agu­ją na ko­lej­ne zdję­cia i wpi­sy. Oczy­wi­ście mu­szę jesz­cze po­pra­co­wać nad tym, by blog za­czął żyć, aby stał się bar­dziej kla­so­wy, a nie tyl­ko mój. Jed­ne­go je­stem pew­na, je­śli za rok zo­sta­nę wy­cho­waw­cą kla­sy pierw­szej, to już na wrze­śnio­wym spo­tka­niu z ro­dzicami po­ka­żę im, na czym po­le­ga pro­wa­dze­nia kla­so­wego blo­ga i od pierw­szych chwil za­ist­nie­je­my w sie­ci, a ro­dzi­ców zmo­bi­li­zu­ję do czyn­ne­go udzia­łu.

Co za­przą­ta te­raz pa­ni my­śli?

Jest ta­ka myśl, oj tak. Trud­no mi się zmo­bi­li­zo­wać, ale po­trze­bą sta­ła się na­uka ję­zy­ka an­giel­skie­go. Nie jest to dla mnie pro­sta spra­wa, bo ni­gdy nie mia­łam z nim stycz­no­ści, uczy­łam się fran­cu­skie­go. Za­rów­no pry­wat­nie, jak i za­wo­do­wo wi­dzę, jak mi te­go bra­ku­je w co­dzien­nych dzia­ła­niach i pra­cy. In­na spra­wa to ta­ble­ty, za­sta­na­wiam się, co zro­bić, by je zdo­być dla kla­sy, dla wszyst­kich uczniów. Ch­cia­ła­bym roz­gryźć pa­rę ap­pek i pod­sta­wy pra­cy z pik­to­gra­fią, do któ­rej za­pa­ła­łam mi­ło­ścią. No i mo­je wnu­czę­ta... ma­rzę o tym, by przy­cho­dzi­ły do bab­ci z ra­do­ścią, z my­ślą, że zno­wu bę­dzie­my ro­bić coś cie­ka­we­go.

To jesz­cze za­nim się pa­ni za­szy­je w swo­jej ci­szy, pro­szę po­wie­dzieć, co pa­ni szy­ku­je w no­wym ro­ku szkol­nym.

Mam pa­rę po­my­słów na sta­ły cykl lek­cji z ta­ble­ta­mi, z do­świad­cze­nia­mi. Oczy­wi­ście mam na­dzie­ję na re­ali­za­cję pro­gra­mu „Mi­strzo­wie ko­do­wa­nia” – szko­ła zgło­szo­na. I jesz­cze pa­rę kieł­ku­ją­cych po­my­słów, bę­dą­cych mię­dzy in­ny­mi efek­tem co­dzien­ne­go kon­tak­tu z Su­per­bel­fra­mi. Mo­że uda mi się za­ra­zić cie­ka­wy­mi po­my­sła­mi mo­je ko­le­żan­ki. 

Ch­cia­ła­bym rów­nież kon­ty­nu­ować cykl za­jęć „Już wiem, jak roz­ma­wiać trze­ba z pse­m” – z za­kre­su wie­dzy bez­piecz­ne­go kon­tak­tu ze zwie­rzę­ta­mi.

Na­de wszyst­ko chcia­ła­bym, by moi ucznio­wie prze­szli do kla­sy czwar­tej bez du­że­go stre­su i by­li otwar­ci na na­ukę na ko­lej­nym eta­pie na­ucza­nia. 

W ta­kim ra­zie ży­czy­my naj­pierw zre­ali­zo­wa­nia pla­nów wy­po­czyn­ko­wych, przede wszyst­kim ci­szy, a po­tem wszel­kich zwią­za­nych z pra­cą.

A ja prze­ka­zu­ję te ży­cze­nia da­lej – wszyst­kim czy­tel­ni­kom Sied­miu Li­ter.